In de winter van 2010 loop ik met mijn vriendin door het centrum van Rotterdam. Het is een periode waarin de straat tevens dienst kan doen als schaatsbaan, zo absurd glad is het. Elke stap wordt dan ook ondersteund door een extra dosis concentratie. Waar relatief jonge mensen alle moeite hebben om op de been te blijven, daar is het voor de ouderen al helemaal nauwelijks te doen. Zo ook voor het bejaarde koppel dat voor ons loopt.
Ik kan nogal eens mopperen op bejaarden. Op hun traagheid, hun gedrag in het verkeer, hun gezeur over hoe het vroeger beter was en natuurlijk op ‘het bij de kassa betalen met een potje kleingeld’. Dit is eigenlijk precies dat: gemopper. Er is een andere kant aan veel bejaarde stellen waar ik met ontroering en jaloezie naar kan kijken.
Toen mijn opa nog leefde en nog volledig ‘opa was’, voor de Alzheimer, kwam ik regelmatig bij hen over de vloer. De eerste jaren niet altijd vrijwillig en ook nog niet altijd even oplettend. Dat kwam met de jaren. Wat ik me nu het meeste voor de geest haal als ik aan die periode denk, is de interactie tussen mijn opa en oma. Er hing een vanzelfsprekende rust wanneer ze beiden hun eigen ding aan het doen waren. Maar wanneer ze direct of indirect in gesprek kwamen hing er een vreemde mix van emoties in de lucht. Mijn oma was kritisch op alles wat mijn opa zei. Daarbij maakte ze vaak verwijten of leek ze te willen zeggen: zwam toch niet zo. Maar wat er ook altijd viel waar te nemen, zij het zelden door te luisteren, was de onvoorwaardelijke liefde die ze voelde voor die man. En hij voor haar.
Het bejaarde stel schuifelt gearmd de straat over. Even stoppen ze, zodat zij de sjaal van haar man goed kan doen. Ze strijkt daarbij ook nog even met haar handen door zijn haren en fluistert hem iets toe. De onvoorwaardelijke liefde die ik bij mijn opa en oma zag is ook hier overduidelijk aanwezig en intens ontroerend.
Ze schuifelen verder en dan gaat het mis. De man zijn benen schieten vooruit onder zijn lichaam vandaan en met een harde klap belandt de man met zijn achterhoofd op het ijs. De vrouw geeft een harde gil, eentje die ik niet snel vergeet, en knielt naast haar man om hem te helpen. Een oude weerloze man overeind helpen is al een hele klus als je jong en fit bent, laat staan als je een dame bent die de tachtig al ver is gepasseerd. Ik snel daarom zo goed en kwaad als het gaat naar hen toe en ook van een andere kant komt er een man toegesneld. Samen helpen we de man omhoog waarbij het gelijk duidelijk wordt dat de man flink aan het bloeden is. Vreselijk geschrokken blijft de oudere vrouw maar herhalen “arme schat, arme schat”. Hartverscheurend om te zien hoe intens veel ze om die man geeft en hoe ze hem wil helpen. Ik bel de ziekenwagen en gezamenlijk zetten we de oude baas op een bankje. Beetje bij beetje kalmeert de vrouw en begint er weer positiviteit door te klinken in haar woorden. Iets wat voor een groot deel te danken is aan mijn vriendin, die met knuffels en alle juiste woorden een wereld van verschil maakt. Uiteindelijk loopt het met een sisser af en volgen er vele bedankjes aan het adres van mijn vriendin en ondergetekende.
Een wijs man zei ooit: Echte helden hebben niets te vertellen. Ze houden het voor zichzelf.
Gelukkig zijn er nog echte helden.
(props naar boef & de gelogeerde aap)